Wróciliście z majówki? I jak widoki? Były piękne? Jak wynika z badania na temat kształtowania krajobrazu i estetyki przestrzeni publicznych, przeprowadzonego na zlecenie Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki w grudniu 2018 r., większość samorządów gminnych (od gmin wiejskich po miasta na prawach powiatu) jest zdania, że regulacji podlegać powinna estetyka nie tylko przestrzeni publicznych, […]
Read More
  W środę 11 października 2017 roku światło dzienne ujrzał nasz nowy poradnik reklamowy dla wszystkich zainteresowanych estetyką przestrzeni publicznej. To pierwszy w Polsce tak różnorodny zbiór informacji o regulacjach reklamowych, przyczynach chaosu wizualnego i metodach jego poskramiania. Pod adresem www.sprzatamyreklamy.org znajdziecie zarówno porady prawne, jak i bazę wiedzy o dobrych praktykach z całej Polski.
Read More
Warszawska Rotunda zasłonięta przez baner reklamujący bank PKO BP zasłużyła – w opinii jurorów – na tytuł Miastoszpeciciela 2014. W głosowaniu internautów z kolei zwyciężyła pokryta szczelnie tablicami fasada budynku przy ul. Sienkiewicza w Kielcach.
Read More
„Cudze chwalicie, bo swoje znacie” – tak można sparafrazować popularne powiedzenie. Weźmy chociażby taką małą i pod wieloma względami skromną Estonię. Wjeżdżamy do niej i się zachwycamy, bo nasze zmęczone oczy – nieprzyzwyczajone do porządku, architektury korespondującej z otoczeniem i wyważonych kolorów – wreszcie mogą odpocząć.
Read More
Poznajcie prawdziwą historię o walce z nielegalną reklamą. Opowieść jest "z pierwszej ręki" - specjanie dla nas opisła ją Pani mgr inż. Gabriela Guzik, Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Nowym Targu. Bardzo dziękujemy!
Read More

Raport z badań na temat estetyki przestrzeni publicznych w gminach – nasz komentarz

16 maja 2019
/ / /
Comments Closed

 

Wróciliście z majówki? I jak widoki? Były piękne?

Jak wynika z badania na temat kształtowania krajobrazu i estetyki przestrzeni publicznych, przeprowadzonego na zlecenie Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki w grudniu 2018 r., większość samorządów gminnych (od gmin wiejskich po miasta na prawach powiatu) jest zdania, że regulacji podlegać powinna estetyka nie tylko przestrzeni publicznych, lecz także terenów prywatnych, widocznych z przestrzeni publicznych – uważa tak 57,2% przedstawicieli samorządów (badanie przeprowadzono na próbie reprezentatywnej 746 gmin). Wśród miast na prawach powiatu uważa tak aż 90% respondentów, zaś wśród poddanych badaniu miast powyżej 200 tys. mieszkańców – okrągłe 100%. Wspaniale, co? Niestety, przekonanie to niekoniecznie przekłada się na rzeczywistość.

Samorządowa niemoc

Samorządowcy skarżą się powszechnie na trudności w egzekwowaniu prawa – dotyczy to szczególnie poprawy estetyki nieruchomości (30,6%) i przeciwdziałania chaosowi reklamowemu (22,1%). Co ciekawe, odpowiednio 22,7% i 26,3% respondentów stwierdziło, że obecne narzędzia prawne są wystarczające i nie ma żadnych problemów w ich stosowaniu. Ponadto w obu przypadkach stosunkowo często wskazywano na brak odpowiednich regulacji prawnych, czasochłonną procedurę i nieobowiązkowość danego narzędzia prawnego. Brak odpowiednich regulacji podawano także jako problem w przypadku przeciwdziałania zanieczyszczeniu światłem, tworzenia terenów zielonych i ochrony widoku. 31,2% respondentów narzekało, że udział plastyka, architekta lub urbanisty w procesach kształtowania krajobrazu wymaga zaangażowania dodatkowych specjalistów, zaś 35,3% uznało, że partycypacja społeczności lokalnych w tych procesach jest trudna w związku ze zbyt trudnymi lub ogólnymi przepisami.

„W obecnym kształcie podkreśla się nieefektywność stosowania istniejących uregulowań, przejawiającą się trudnością w egzekwowaniu poszczególnych zapisów prawa, zwłaszcza w kontekście poprawy estetyki nieruchomości i usuwania szpecących reklam czy kształtowania harmonijnego stylu zabudowy” – piszą autorzy raportu z badań, zaznaczając, że największa świadomość tych problemów występuje u przedstawicieli największych gmin.

Wszystko po staremu

„Ochrona i kształtowanie krajobrazu oraz estetyka przestrzeni publicznych jest ważna dla rozwoju gminy i została ujęta w dokumentach w 65,8% samorządów gminnych objętych badaniem. Względnie częściej tego rodzaju postawy samorządów występują w przypadku gmin miejskich i miast na prawach powiatu” – informują dalej badacze, dodając, że większe znaczenie do kwestii krajobrazu przywiązuje się w gminach o charakterze uzdrowiskowym. Ale dokumenty, o których mowa, to najczęściej studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego (85,9%) i miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego (78,6%). Uchwały krajobrazowe znajdują się na szarym końcu – wspomniało o nich 0,2% samorządowców, dużo poniżej poziomu błędu statystycznego (3%). Co więcej, o uchwałach krajobrazowych mówili jedynie przedstawiciele miast na prawach powiatu, choć i w tym gronie było to zaledwie 5,3%. W 24,1% badanych gmin problem reklam regulowany jest w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego – i tym razem częściej w miastach na prawach powiatu (60%) i gminach miejskich (53,5%) niż w pozostałych samorządach.

48,4% przedstawicieli samorządów stwierdziło, że mieszkańcy ich gmin wykazują słabe zainteresowanie estetyką przestrzeni publicznych; uważało tak aż 49,2% respondentów z gmin wielkości do 40 tys. mieszkańców. W tylko 15,5% gmin w ciągu ostatniej kadencji wpłynęły do urzędu jakiekolwiek wnioski lub postulaty w sprawach estetyki krajobrazu i przestrzeni publicznych. Brak zainteresowania czy wręcz niechęć mieszkańców jest jednym z głównych przedmiotów pomstowania urzędników pytanych o kwestie krajobrazowe.

Uchwały krajobrazowe, a raczej ich brak

Uchwały krajobrazowe przyjęło zaledwie 1,3% gmin; w 4,6% samorządów trwają prace nad projektami uchwał. „Zarówno w podejmowaniu uchwał reklamowych, jak i w pracach nad projektem przodują największe gminy. Relatywnie częściej uchwały zostały także podjęte przez gminy z funkcją uzdrowiskową, choć wyraźnie częściej niż w pozostałych podjęto prace przygotowawcze w tym zakresie (40,9% gmin uzdrowiskowych vs. jedynie 8,3% gmin, pozbawionych wszelkich form funkcji uzdrowiskowej)” – czytamy dalej w raporcie.

Nie lepiej jest pod względem analiz krajobrazowych czy widokowych – sporządzono je tylko w 13% samorządów, z czego tylko w połowie gmin uwzględniono je w jakichkolwiek dokumentach, takich jak strategie ogólnorozwojowe albo studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Zdecydowana większość z tych analiz (76,5%) powstała jeszcze przed wejściem w życie ustawy krajobrazowej w 2015 r., zaś aktualizowane są tylko w co czwartym samorządzie. 83,7% gmin zleca tego rodzaju analizy wykonawcy zewnętrznemu; wyraźnie odmienny trend widać tylko w miastach na prawach powiatu, gdzie 42,9% przypadków analizy krajobrazowe i widokowe powstały przez pracowników samorządu, ale nie specjalizujących się w estetyce krajobrazu. Jednostki urzędu zajmujące się krajobrazem wykonywały takie analizy w zaledwie 3,1% wszystkich samorządów objętych badaniem.

Błędne koło

Wnioski z badania potwierdzają zatem płynące z różnych stron głosy na temat skomplikowanej, długotrwałej procedury uchwalania uchwały krajobrazowej i problemów z egzekwowaniem prawa dotyczącego estetyki krajobrazu. Uchwała krajobrazowa wydaje się instrumentem szczególnie trudnym do zastosowania w małych i średnich gminach. Samorządowcy oczekują od administracji rządowej uproszczenia przepisów i skuteczniejszych sposobów egzekucji prawa, a z drugiej strony podkreślają potrzebę edukacji estetycznej i opór mieszkańców przed regulacjami dotyczącymi terenów prywatnych. Co ciekawe, nierzadko wypominają brak zainteresowania tematyką krajobrazową lokalnym władzom. Chwilami przypomina to przerzucanie z rąk do rąk gorącego kartofla, ale bezsprzecznie odsłania zagmatwanie i nieefektywność rozwiązań prawnych, inercję władz samorządowych i niechęć mieszkańców, gdy okazuje się, że zmiany miałyby dotknąć ich własnych posesji.

Xawery Stańczyk

Read More

Inaugurujemy działalność serwisu SprzątamyReklamy!

12 października 2017
/ / /
Comments Closed

 

W środę 11 października 2017 roku światło dzienne ujrzał nasz nowy poradnik reklamowy dla wszystkich zainteresowanych estetyką przestrzeni publicznej. To pierwszy w Polsce tak różnorodny zbiór informacji o regulacjach reklamowych, przyczynach chaosu wizualnego i metodach jego poskramiania. Pod adresem www.sprzatamyreklamy.org znajdziecie zarówno porady prawne, jak i bazę wiedzy o dobrych praktykach z całej Polski.

Read More

Co nam zostało z ustawy krajobrazowej? List otwarty koordynatorów kampanii „Wysoka Izbo…”

17 marca 2015
/ / /
Comments Closed

Podkomisja nadzwyczajna do rozpatrzenia przedstawionego przez Prezydenta RP projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu (druk nr 1525) zakończyła swoje prace. Dokument będzie teraz czytany w Komisjach i na posiedzeniu Sejmu. Wciąż wyrażamy zdecydowane poparcie dla zawartych w prezydenckim projekcie zmian prawnych, umożliwiających uregulowanie zasad umieszczania i kształtowania form reklamy zewnętrznej, ale rezultat prac podkomisji raczej niepokoi niż w pełni zadowala.

Read More

Edukacja

13 lutego 2015
/ / /
Comments Closed

Ważnym elementem działania stowarzyszenia jest edukacja. Nie ograniczamy się do mówienia „jest źle”, ale pokazujemy, co zrobić, aby to zmienić. Zależy nam na projektach, w które wpisany jest jakiś rodzaj dialogu, stąd zaangażowanie w tworzenie wystaw w przestrzeni publicznej, spotkania z najemcami lokali użytkowych, przygotowywanie ogólnodostępnych poradników i katalogów z udanymi reklamowo-szyldowymi realizacjami.

Read More

Wysoka Izbo – posprzątaj reklamy!

17 października 2014
/ / /
Comments Closed

Setki, tysiące, miliony… Nikt nie wie, ile jest reklam w Polsce, ale na pierwszy rzut oka widać, że za dużo. Billboardy, banery, tablice, wielkoformatowe płachty stoją i wiszą wszędzie. Zasłaniają widok (niektórym także widok z okna), swoją pstrokacizną psują krajobraz, a swoim nadmiarem – utrudniają orientację w przestrzeni.

Read More

Prezydencki projekt ustawy krajobrazowej

15 października 2014
/ / /
Comments Closed

Prezydencki projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu ma dostosować nasze przepisy do postanowień Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, przyjętej w 2000 roku we Florencji. Po konsultacjach społecznych, w których brało udział m.in. nasze stowarzyszenie, 1 lipca 2013 r. Bronisław Komorowski skierował go do Sejmu.

Read More

Partnerzy

11 października 2014
/ / /
Comments Closed

Licencjonowany przez Curacao, Mostbet app oferuje zaawansowaną platformę zakładów mobilnych i gier kasynowych. Obsługując ponad milion użytkowników na całym świecie, zapewnia bogatą ofertę zakładów.